به گزارش خبرنگار همشهری، سرانجام پس از کش و قوسهای فراوان، شورای بورس در آخرین روزهای سال گذشته مجوز فعالیت نخستین بازار خارج از بورس را در قالب بازار سرمایه ایران صادر کرد و مقرر شد زمینههای تشکیل این بازار در سال جاری به سرعت فراهم شود، این در حالی است که تشکیل این بازار سالهاست در پیچو خمهای مختلف گرفتار شده است.
به همین منظور به دنبال صدور مجوز نهایی بازار خارج از بورس روز گذشته بورس تهران رسما از نمادهای فعال بازار سرمایه شامل بانکها، هلدینگها و نهادهای مالی دعوت کرد تا برای تاسیس بازار خارج از بورس و عضویت در هیات موسسان این شرکت مشارکت کنند.
براساس مصوبه شورای بورس قرار است در بازار خارج از بورس مزبور علاوه بر شرکت بورس اوراق بهادار و نهادهای مالی سهمی هم برای عموم مردم در نظر گرفته شود.
براین اساس 20درصد سهام به شرکت بورس اوراق بهادار تهران اختصاص مییابد،60درصد به نهادهای مالی متقاضی واگذار میشود و 20درصد نیز از طریق عرضه عمومی واگذار میشود.
ترکیب جدید سهامداری بازار خارج از بورس در حالی از سوی شورای بورس اعلام شد که در ابتدای سال گذشته این شورا با پیشنهاد شرکت بورس برای تشکیل بازار خارج از بورس به شکل شرکت سهامی خاص مخالفت کرد.
همین موضوع باعث شد تا شرکت بورس در ابتدا از تشکیل چنین بازاری صرف نظر کند اما پس از آن با موضعگیری شبکه معاملات صنعت سرمایهگذاری ایران (شمسا) شرکت بورس بار دیگر پیشنهاد جدیدی را به شورا ارائه کرد و در نهایت شورای بورس پس از فراز و نشیبهای زیاد در 21اسفندماه سال گذشته مجوز نهایی تشکیل این بازار فرا بورس ایران را صادر کرد.
بازارهای موازی
اما در حالیکه سالها بحث راهاندازی این بازار به نتیجه نرسیده است چند بازار خارج از بورس مدتی است که اعلام موجودیت کردهاند. هرچند مسئولان سازمان بورس اعلام کردهاند هیچ مجوزی برای فعالیت چنین بازارهایی تاکنون صادر نشده است اما در حال حاضر ۳ بازار با عنوانهای شبکه مبادلات غیر بورس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (متعلق به ایدرو)، بهمن( متعلق به گروه بهمن) و بازار خارج از بورس شرکت مهر سپاهان بدون مجوز شورا و سازمان بورس در حال فعالیت هستند.
این در حالی است که علی رحمانی، مدیرعامل شرکت بورس پیش از صدور مجوز بازار در فرار بورس در سال گذشته از ارائه درخواستی به شورای بورس خبر داده بود که براساس آن 35درصد سهام آن به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) تعلق میگرفت.
رحمانی ضمن ایدهآل توصیف کردن این ترکیب ابراز امیدواری کرده بود: براساس این طرح 35درصد بازار خارج از بورس به ایدرو، 25درصد به شرکت آریا (وابسته به گروه بهمن) 20 درصد به شرکت بورس و 20درصد نیز به بازار خارج از بورس اصفهان تعلق بگیرد.
اما شورای بورس در تصمیمنهایی خود با این پیشنهاد نیز موافقت نکرد و ترکیب جدیدی را برای این بازار ارائه کرد.
به این ترتیب با تشکیل بازار رسمی خارج از بورس باید دید تکلیف بازارهای موازی که هم اکنون در حال فعالیت هستند چه میشود و آیا این بازارها نیز سهمی در اولین بازار خارج از بورس ایران خواهند داشت؟